Programma
Burgerinitiatieven die het systeem trotseren
Programma sociale gezondheid
Nederland staat voor een enorme uitdaging de zorg voor onze kwetsbare inwoners op een duurzame wijze te organiseren. We staan nog maar aan het begin van de vergrijzingsgolf en de ouderenzorg kraakt nu al in zijn voegen.
Er is in grote mate consensus dat wij als burgers meer zelf voor onze ouderen moeten zorgen, al was het alleen maar omdat anders de zorg onbetaalbaar en onuitvoerbaar wordt.
Maar het is een illusie om te denken dat dit gaat lukken als we dit aan de individuele burger overlaten. Het traditionele maatschappelijke middenveld en de sociale samenhang is goeddeels verdwenen, zeker in de steden, maar ook in grote delen van het platteland. Daardoor komt de zorg steeds meer op de schouders van (werkende) kinderen en partners te liggen.
De oplossing ligt in een meer betrokken samenleving rondom de oudere, sociale samenhang binnen wijken en dorpen, buren die elkaar helpen en ondersteunen. Gelukkig gebeurt dat ook. De lokale burgerinitiatieven schieten als paddenstoelen uit de grond. Zorgcoöperaties, zorgcollectieven of stadsdorpen, hoe ze zichzelf ook noemen, nemen het heft in eigen hand en gaan de zorg en ondersteuning organiseren voor ouderen en andere kwetsbare inwoners van hun wijk of dorp.
Zij vragen zich af: wat kunnen wij zelf doen om de omgeving geschikt te maken om daar zo lang mogelijk zo goed mogelijk te leven? Hoe zorgen we voor een inclusieve gemeenschap, gericht op mensen die ondersteuning nodig hebben samen met actieve bewoners, mantelzorgers en bewoners die solidair zijn?
Zelforganisatie met eigen regie en eigen programmering staan centraal. De lokale gemeenschap is leidend. De positieve effecten van deze beweging zijn enorm. Naast de essentiële bijdrage aan een duurzame zorg voor onze ouderen, leveren burgerinitiatieven nu al meer kwaliteit van welzijn, woon- en zorgvoorzieningen, lagere zorgkosten en een nieuwe vorm van democratie.
Nederland Zorgt Voor Elkaar (NLZVE) is het landelijk netwerk van bewonersinitiatieven in welzijn, wonen en zorg. NLZVE deelt kennis, ervaringen, knelpunten, oplossingen en onderzoek van en voor bewonersinitiatieven in welzijn, zorg en wonen. Daarnaast behartigt het netwerk de belangen van de aangesloten bewonersinitiatieven op landelijk niveau.
We herkennen ons in de kernwaarden die het uitgangspunt vormen Nederland Zorg Voor Elkaar. De naam van het netwerk zegt al waar ook wij ons door laten inspireren: we hebben de opgave - de uitdaging - voor elkaar te zorgen: noaberschap dus. Bewonersinitiatieven in welzijn, zorg en wonen zijn daarbij een belangrijke en zelfs onmisbare schakel in het duurzaam organiseren van de zorg voor kwetsbare mensen.
Verder menen wij dat het een uitdaging is de sociale gezondheid van Nederlanders te bevorderen, namelijk: het vermogen om naar behoefte betekenisvolle sociale relaties aan te gaan en te onderhouden. En daarnaast voldoende beschikbaarheid te hebben van steunbronnen die helpen om veerkrachtig om te gaan met de uitdagingen van het leven. Bewonersinitiatieven hebben in dit verband volgens ons een belangrijke functie.
We verwachten dan ook dat NLZVE in de komende jaren impact zal hebben, zowel wat betreft de inhoud van haar activiteiten als in de vorm van actieve betrokkenheid bij ons programma sociale gezondheid.
